પશુ સંભાળ: ઉનાળામાં ખૂબ જ ઉપયોગી છે પશુ ચિકિત્સકની આ 16 ટિપ્સ, ગાય અને ભેંસ બીમાર નહીં પડે
22-04-2025

ઋતુ પ્રમાણે પશુઓના શેડમાં ફેરફાર કરવો જોઈએ
ગરમી અને ગરમ પવનોને કારણે ગાય અને ભેંસને કોઈને કોઈ મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે. ઘણા ચેપી રોગો પણ આપણને ઘેરી લે છે. હીટ સ્ટ્રોકનો ભય દરરોજ રહે છે. અને આ જ કારણો છે જેના કારણે ગાય અને ભેંસનું દૂધ ઉત્પાદન સૌ પ્રથમ ઘટે છે. આ જ કારણ છે કે પશુ નિષ્ણાતો ઉનાળાની ઋતુમાં, ખાસ કરીને બપોરના સમયે, પ્રાણીઓની સંભાળ પર ખૂબ ધ્યાન આપવાની સલાહ આપે છે. નિષ્ણાતો એમ પણ કહે છે કે જો પશુ ચિકિત્સકોની 16 ખાસ ટિપ્સ અપનાવવામાં આવે તો ઉનાળામાં પણ પ્રાણીઓ રોગો અને ઓછા દૂધ ઉત્પાદનની સમસ્યાઓથી સુરક્ષિત રહેશે.
ખાસ વાત એ છે કે આ ટિપ્સ ફક્ત સંભાળ સાથે સંબંધિત છે, તેના પર કોઈ ખર્ચ કરવાની જરૂર નથી. કારણ કે ઓછા દૂધ ઉત્પાદનની સ્થિતિમાં પણ, પ્રાણી સામાન્ય દિવસોમાં જેટલો જ ચારો ખાય છે. આવી સ્થિતિમાં, પશુપાલકે પશુની બીમારીનો ખર્ચ કરવો પડે છે અને સાથે જ તેને સંપૂર્ણ ખોરાક પણ આપવો પડે છે. જ્યારે દૂધ ઉત્પાદન નહિવત્ રહે છે. પશુ નિષ્ણાતો કહે છે કે જો સમયસર કેટલાક જરૂરી પગલાં લેવામાં આવે તો પશુપાલકો મુશ્કેલી અને આર્થિક નુકસાનથી બચી શકે છે.
પશુપાલનમાં દરરોજ આ ટિપ્સનું પાલન કરો
- બપોરના સમયે સીધા સૂર્યપ્રકાશથી પ્રાણીનું રક્ષણ કરો.
- સવાર-સાંજ સગર્ભા અને બીમાર પ્રાણીઓને ફરવા લઈ જાઓ.
- પ્રાણીઓને સ્વચ્છ અને તાજું પાણી આપો, ઠંડુ પાણી ન આપો.
- સવાર-સાંજ પશુને નવડાવતા પાણીથી નવડાવો.
- પશુઓના શેડમાં હવાની અવરજવર હોવી જોઈએ.
- બિડાણમાં રેતી અને માટીનો બનેલો કાચો ફ્લોર હોવો જોઈએ.
- બિડાણમાં કોઈ ભીનાશ ન હોવી જોઈએ.
પશુપાલકોએ એપ્રિલ-જૂનમાં આ કામ કરવું જ જોઇએ
- જ્યારે ગાય કે ભેંસ ગરમીમાં આવે, ત્યારે તેમને સમયસર ગર્ભાધાન કરાવો.
- પગ અને મોંના રોગથી બચવા માટે રસી કરાવો.
- પશુને પેટના કૃમિ માટે દવા ડોક્ટરની સલાહ મુજબ ખવડાવો.
- ઘઉંના પરાળના પોષણ મૂલ્યમાં વધારો કરવા માટે, તેમાં યુરિયા ઉમેરો.
- પશુને દોહ્યા પછી, તેના આંચળને જંતુનાશક દ્રાવણમાં બોળીને સાફ કરો.
- થાનેલા રોગથી દૂધાળુ પ્રાણીઓને બચાવવા માટે, ડૉક્ટરની સલાહ લો.
- જો પશુને પેટ ફૂલવાની સમસ્યા હોય, તો તેને ૫૦ ગ્રામ ટર્પેન્ટાઇન તેલ અને ૫૦૦ ગ્રામ સરસવનું તેલ આપો.
- પશુના સ્વાસ્થ્ય અને દૂધ ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા માટે, 50-60 ગ્રામ ખનિજ મિશ્રણ આપો.
- લીલા ચારાની અછતને દૂર કરવા માટે, ઘઉંની લણણી પછી તરત જ જુવાર, મકાઈ અને ચોળીનું વાવેતર કરો.