ઘઉંના ખેડૂતો માટે બમ્પર ઉત્પાદનની આગાહી છે, પરંતુ રાજસ્થાનમાં ઉપજ ઘટી શકે છે
17-03-2025

સરકારે ઘઉંનું ઉત્પાદન 11.5 કરોડ ટન (MT) થી વધુ થવાનો અંદાજ મૂક્યો છે
દેશના લગભગ તમામ રાજ્યોમાં મુખ્ય રવિ પાક ઘઉંની લણણી શરૂ થઈ ગઈ છે. આવી સ્થિતિમાં, આ વર્ષે ઉનાળાના વહેલા આગમન અને હવામાનમાં સતત ફેરફારને કારણે, ઘઉંના ઉત્પાદન અંગે સારા સમાચાર છે. હકીકતમાં, રાજસ્થાનના કેટલાક જિલ્લાઓ સિવાય, બધા ઘઉં ઉત્પાદક રાજ્યોમાં આ વર્ષે અત્યાર સુધી પાક ઉત્પાદનની સ્થિતિ અંગે કોઈ ચિંતા નથી. ખેડૂતોને અપેક્ષા છે કે ગયા વર્ષ કરતાં ઉપજ ઓછામાં ઓછી 10 ટકા વધુ રહેશે.
ઘઉં આટલું બધું ઉપજ આપી શકે છે
સરકારે ઘઉંનું ઉત્પાદન ૧૧.૫ કરોડ ટન (MT) થી વધુ થવાનો અંદાજ મૂક્યો છે, જ્યારે મિલરો તે ૧.૧૦ કરોડ ટન રહેવાની અપેક્ષા રાખે છે. જોકે, વેપારમાં સામેલ કેટલાક લોકો બંને આંકડાઓ માટે તૈયાર નથી, તેઓ કહે છે કે ઉત્પાદન ફક્ત 104-106 મેટ્રિક ટન હોઈ શકે છે.
પાકની સારી સ્થિતિ માટે આબોહવા પરિવર્તનનો સામનો કરવા સક્ષમ જાતોનું સમયસર વાવણી અને વાવેતર શ્રેય આપવામાં આવે છે. સરકારી અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે હવામાનની અનિશ્ચિતતાઓનો સામનો કરવા માટે ઘઉં હેઠળના લગભગ 67 ટકા વિસ્તારમાં નવી જાતો લાગુ કરવામાં આવી છે.
અહીં ઘઉં MSP થી નીચે વેચાઈ રહ્યા છે
જયપુરના એક સત્તાવાર સૂત્રએ જણાવ્યું હતું કે ઘઉંના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થવાને કારણે, રાજ્યના કેટલાક વિસ્તારોમાં ઘઉં હાલમાં લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (MSP) થી નીચે વેચાઈ રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, એક કેન્દ્રીય ટીમ પહેલેથી જ રાજસ્થાનના અસરગ્રસ્ત જિલ્લાઓ (ઝાલાવાડ અને પ્રતાપગઢ) ની મુલાકાત લઈ રહી છે અને સરકાર ટૂંક સમયમાં યોગ્ય સરેરાશ ગુણવત્તાના ધોરણોમાં છૂટછાટ આપી શકે છે, જેથી તે વિસ્તારોમાં પણ ખરીદી ઝડપી બનાવી શકાય જ્યાં પાક આવવાનું શરૂ થયું છે.
આ રાજ્યો ઘઉંની ખરીદી પર બોનસ આપી રહ્યા છે
મધ્યપ્રદેશ અને રાજસ્થાને પ્રતિ ક્વિન્ટલ 2,425 રૂપિયાના MSP ઉપરાંત બોનસની જાહેરાત કરી છે. પરિણામે, પડોશી રાજ્ય ગુજરાતમાં ઘઉંનો સરેરાશ ભાવ પ્રતિ ક્વિન્ટલ રૂ. ૨,૫૫૦ ની આસપાસ ચાલી રહ્યો છે. આ ત્રણ રાજ્યોમાં ઘઉંની કાપણી વહેલા શરૂ થાય છે, જ્યારે પંજાબ, હરિયાણા અને ઉત્તર પ્રદેશમાં, ઘઉંની કાપણી એપ્રિલના મધ્ય પછી શરૂ થાય છે. દરમિયાન, સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ગુજરાતમાં 30 ટકા, મધ્યપ્રદેશમાં 20 ટકા અને રાજસ્થાનમાં લગભગ 10 ટકા ઘઉંની કાપણી પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. રાજસ્થાન સરકારે ખરીદી શરૂ કર્યા પછી તરત જ લગભગ 40 ટન ઘઉંની ખરીદી કરી છે. મધ્યપ્રદેશ અને ગુજરાતમાં આ અઠવાડિયાથી ખરીદી શરૂ થવાની ધારણા છે, જ્યારે ઘઉં ઉત્પાદક રાજ્યોના ખેડૂતો અને કૃષિ વૈજ્ઞાનિકો વર્તમાન પાકની પરિસ્થિતિ મુજબ ગયા વર્ષ કરતાં વધુ ઉત્પાદન અંગે એકમત છે.
મધ્યપ્રદેશના ઘઉંના ખેડૂતો ખુશ
મધ્યપ્રદેશના દેવાસના ખેડૂત સુનિલ મુખાતી ગુરુવારે ઘઉંનો પાક કાપ્યા પછી ખુશ હતા. આના બે કારણો છે. પ્રથમ, રોટલી બનાવવા માટે વપરાતા તેમના શ્રેષ્ઠ ગુણવત્તાવાળા ઘઉંની કિંમત ખુલ્લા બજારમાં પ્રતિ ક્વિન્ટલ આશરે 2,800-3,000 રૂપિયા છે. બીજું, ગયા વર્ષની સરખામણીમાં આ વર્ષે ઉપજ વધારે છે. ખેડૂત સુનિલ મુખાતીએ બિઝનેસલાઈનને જણાવ્યું કે આ વર્ષે હું પ્રતિ એકર 2-2.5 ટન ઉપજ મેળવી શકું છું, જે ગયા વર્ષે 1.5-1.6 ટન હતું.
સુનિલ મુખાતીએ જણાવ્યું કે તેમણે એવી જાતો પસંદ કરી છે જે આબોહવા પરિવર્તનનો સામનો કરી શકે છે. મુખાતીએ એમ પણ કહ્યું કે તેમના પડોશ અને રાજ્યભરના ખેડૂતો સારા પાકની જાણ કરી રહ્યા છે. તેણે આ વર્ષે વહેલા પાકનું વાવેતર કર્યું હતું. તેવી જ રીતે, મધ્યપ્રદેશના ઉજ્જૈનના આનંદ સિંહ અંજનાએ કહ્યું કે તેઓ આગામી બે અઠવાડિયામાં પાક લણવાની યોજના ધરાવે છે. આ ઉપરાંત તેમણે કહ્યું કે મારો પાક સારો દેખાઈ રહ્યો છે અને મને આ વર્ષે સારા પાકની અપેક્ષા છે.
રાજસ્થાનના શ્રીગંગાનગર જિલ્લાના ખેડૂત સુખવિંદર પાલ સિંહે જણાવ્યું કે પાક ખૂબ જ સારી સ્થિતિમાં છે અને ટૂંક સમયમાં તેની લણણી થશે. તેમણે કહ્યું કે જિલ્લામાં કે પડોશી જિલ્લાઓમાં કોઈપણ જગ્યાએથી અનાજના ઘટાડાના કોઈ અહેવાલ નથી.
આ રાજ્યોમાં આટલા ટન ખરીદીનો લક્ષ્યાંક
સરકારે ૨૦૨૫-૨૬ની ખરીદી સીઝનમાં ૩૧૨.૭ મિલિયન ટન ઘઉં ખરીદવાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે. આમાંથી, પંજાબ માટે 12.4 મિલિયન ટન, હરિયાણા માટે 7.5 મિલિયન ટન, મધ્યપ્રદેશ માટે 6 મિલિયન ટન, ઉત્તરપ્રદેશ માટે 3 મિલિયન ટન અને રાજસ્થાન માટે 2 મિલિયન ટન ઘઉંની ખરીદીનો લક્ષ્યાંક નક્કી કરવામાં આવ્યો છે.