15 વર્ષની ઉંમરે પિતાનું અવસાન, 16 વર્ષની ઉંમરે લગ્ન, ગૃહિણીએ મશરૂમનો વ્યવસાય શરૂ કર્યો
08-01-2025

પ્રતિભાએ 10 હજાર ખેડૂતોને તાલીમ આપી છે.
જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ મહેનત અને સમર્પણ સાથે કોઈપણ કાર્ય કરે છે, ત્યારે તેને ચોક્કસપણે સફળતા મળે છે. એક ગૃહિણીએ પોતાની મહેનતથી મશરૂમ બનાવવાનું મોટું નામ બનાવ્યું. આ મહિલાનું નામ પ્રતિભા ઝા છે. તેણે 16 વર્ષની ઉંમરે લગ્ન કરી લીધા. સાસરિયાંની જવાબદારી આવી. પણ તેણે હાર ન માની. તેણે મશરૂમની ખેતીનું પોતાનું સ્વપ્ન સાકાર કર્યું. આમાં તેને તેના પતિનો પૂરો સાથ મળ્યો. પ્રતિભાએ એક હજાર રૂપિયાથી મશરૂમની ખેતી શરૂ કરી, આજે તેમની કમાણી લાખોમાં છે.
15 વર્ષની ઉંમરે પિતા ગુમાવ્યા, 16 વર્ષની ઉંમરે લગ્ન કર્યા
જ્યારે પ્રતિભા ઝા 15 વર્ષની હતી ત્યારે તેના પિતાનું કેન્સરથી મૃત્યુ થયું હતું. તેના પિતા કૃષિ વિભાગમાં નોકરી કરતા હતા. જ્યારે તે 16 વર્ષની થઈ ત્યારે તેના ઉતાવળમાં લગ્ન કરવામાં આવ્યા. તેમના લગ્ન દરભંગાના મિરચાપુર હાંસી ગામમાં થયા હતા. આ પછી તે આ ગામમાં આવી. તે સમયે તે 10મા ધોરણમાં અભ્યાસ કરતી હતી. લગ્ન બાદ તેણે અભ્યાસ છોડવો પડ્યો હતો.
પ્રતિભાના પતિ એન્જિનિયર હતા. લગ્ન પછી, તેમની બદલી હૈદરાબાદ થઈ ગઈ અને પ્રતિભા તેમની સાથે નવા શહેરમાં ગઈ. પરંતુ થોડા સમય બાદ તે તેના સાસરે આવી હતી આ દરમિયાન તેણે મશરૂમની ખેતી કરવાનું વિચાર્યું. પરંતુ તેને તેના સાસરિયાઓ તરફથી આ માટે સહયોગ મળ્યો ન હતો. જ્યારે તેણે તેના પતિ સાથે વાત કરી તો તેણે પ્રતિભાને પૂરો સાથ આપ્યો. આ પછી પ્રતિભાની મશરૂમ બનાવવાની સફર શરૂ થઈ.
કૃષિ યુનિવર્સિટીમાં તાલીમ લીધી
પ્રતિભાએ મશરૂમની ખેતી વિશે જાણવા માટે દરભંગા કૃષિ વિભાગનો સંપર્ક કર્યો. પરંતુ તેમને ભાગલપુર કૃષિ યુનિવર્સિટી (BAU) જવાની સલાહ આપવામાં આવી હતી. વર્ષ 2016 માં, તેણે આ યુનિવર્સિટીમાં ખેતીની મૂળભૂત બાબતો શીખી. તાલીમ બાદ તેણે ખેતી શરૂ કરી.
1000 રૂપિયાથી બિઝનેસ શરૂ કર્યો
પ્રતિભાએ 500 રૂપિયાથી મશરૂમની ખેતી શરૂ કરી. તેણે પોતાના જૂના મકાનમાં એક ઓરડો ખેતી માટે વાપર્યો. શરૂઆતમાં તેણે મશરૂમ સ્પૉન, પોલિથીન બેગ, ફોર્મલિન અને કાચો માલ ખરીદ્યો. જોકે, પહેલીવાર તેને ખેતીમાંથી બહુ કમાણી થઈ ન હતી. પણ તેની હિંમત ચોક્કસ વધી ગઈ.
પ્રતિભાએ મશરૂમ બનાવવાનું ચાલુ રાખ્યું. શરુઆતમાં તેમને જન્મ આપવા માટે અહીં અને ત્યાં દોડવું પડતું હતું. પરંતુ તેના કાયમી વિકલ્પ માટે તેઓ દિલ્હીની પુસા યુનિવર્સિટી તરફ વળ્યા. 15 દિવસની તાલીમમાં તેણે સ્પાન કેવી રીતે તૈયાર કરવું તે શીખી લીધું? આ પછી, તેણે મશરૂમ બનાવવાથી સારી કમાણી શરૂ કરી.
કમાણી પ્રતિભા
પ્રતિભા ઝા ટ્રેનિંગ સેશનમાંથી દર મહિને 40 હજારથી 50 હજાર રૂપિયા કમાય છે. આ સિવાય મશરૂમ સ્પૉનના વેચાણથી લગભગ એક લાખ રૂપિયાની કમાણી થાય છે. આ સિવાય તે દરરોજ 15-20 કિલો મશરૂમ વેચે છે. જેના કારણે દર મહિને 15 હજારથી 20 હજાર રૂપિયાની કમાણી થાય છે. આ સિવાય પ્રતિભા અન્ય ખેડૂતો પાસેથી મશરૂમ ખરીદે છે અને તેને ઓછા ભાવે વેચે છે.
પ્રતિભા ઝાએ અત્યાર સુધીમાં 10 હજાર ખેડૂતોને તાલીમ આપી છે. શરૂઆતમાં પ્રતિભાને ટ્રેનિંગ સેશનમાંથી રોજના 500 રૂપિયા મળતા હતા. બાદમાં તે વધીને 1200 રૂપિયા થઈ ગયો.